ในปัจจุบันปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ปัญหาโลกร้อนเป็นสิ่งอยู่ในความสนใจของคนโลกทั่วโลก และทุกภาคส่วนก็พยายามแสวงหาแนวทางเพื่อลดปัญหาโลกร้อน โดยเฉพาะการส่งเสริมให้ภาคอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก รวมถึงการนำนวัตกรรมด้านการซื้อขายคาร์บอนเครดิตมาเป็นแรงจูงใจในการดำเนินมาตรการดังกล่าว โดยวันนี้ศูนย์ข้อมูลธุรกิจไทยในไต้หวันจะขอแนะนำให้ทุกท่านรู้จักกับ “Taiwan Carbon Solution Exchange” หรือ TCX ซึ่งเป็นตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตแห่งแรกของไต้หวันกัน

จุดริเริ่มของ TCX คืออะไร?

ตามที่รัฐบาลไต้หวันได้มีการบังคับใช้กฎหมาย “Climate Change Response Act” เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 ส่งผลให้ไต้หวันเป็นหนึ่งใน 18 เขตเศรษฐกิจทั่วโลกที่มีการบังคับใช้กฎหมายเพื่อกำกับดูแลเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโดยเฉพาะ โดยกฎหมายดังกล่าวยังกำหนดเรื่อง “การซื้อขายคาร์บอนเครดิต” ทั้งในและต่างประเทศ ตลอดจนการนำระบบการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (carbon fee) มาใช้ตั้งแต่ปี 2568 โดยเริ่มจากอุตสาหกรรมที่ปล่อยก๊าซในปริมาณมากก่อน เช่น อุตสาหกรรมการผลิตและอุตสาหกรรมพลังงาน

ด้วยเหตุนี้ เพื่อตอบสนองต่อความต้องการในการซื้อขายคาร์บอนเครดิตในไต้หวัน เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2566 ตลาดหลักทรัพย์ไต้หวัน (Taiwan Stock Exchange) และกองทุนเพื่อการพัฒนาประเทศของสภาบริหารไต้หวัน (National Development Fund of the Executive Yuan) จึงได้ร่วมกันจัดตั้ง “Taiwan Carbon Solution Exchange (TCX)” เพื่อเป็นตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตทั้งภายในประเทศและต่างประเทศขึ้น โดย TCX มีสำนักงานใหญ่ที่เมืองเกาสง (ซึ่งเป็นเมืองที่มีสัดส่วนการปล่อยก๊าซเรือนกระจกกว่าร้อยละ 20 ของไต้หวัน) และที่ไทเป

TCX มีหน้าที่อะไร?

TCX ในฐานะแพลตฟอร์มกลางเพื่อการซื้อขายคาร์บอนเครดิต มีหน้าที่หลัก ๆ 3 ประการ ได้แก่ (1) การซื้อขาย carbon credit ภายในประเทศซึ่งได้รับการรับรองจากกระทรวงสิ่งแวดล้อมไต้หวัน (มาตรา 25 ของ Climate Change Response Act) (2) การซื้อ carbon credit ที่ผ่านการรับรองตามมาตรฐานระหว่างประเทศ อาทิ verified carbon standard หรือ gold standard รวมถึง (3) การให้การอบรมเกี่ยวกับการซื้อขาย carbon credit โดยปัจจุบัน TCX ได้จัดทำ MOU กับ BSI (British Standards Institution) เพื่อจัดการอบรมหลักสูตรต่าง ๆ ให้แก่ภาคเอกชนของไต้หวันแล้ว

แล้วแพลตฟอร์ม TCX มีลักษณะแบบใดและมีกฎการเทรดอย่างไรบ้าง ?

TCX เป็นตลาดคาร์บอนเครดิตแบบสมัครใจ (voluntary) กล่าวคือ เป็นตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตที่ผู้ที่ลงทะเบียนในแพลตฟอร์มสามารถซื้อขายกันตามความสมัครใจและไม่ได้มีกฎหมายบังคับให้จำเป็นต้องซื้อขายคาร์บอนเครดิต อย่างไรก็ดี TCX มีการกำหนดคุณสมบัติ อาทิ ผู้ซื้อ (buyer) จะต้องเป็นบริษัทที่จดทะเบียนในไต้หวันเท่านั้น ขณะที่ผู้ขาย (seller) สามารถเป็นบริษัทไต้หวันหรือต่างชาติก็ได้ โดยบริษัทที่จะลงทะเบียนซื้อขายใน TCX ได้จะต้องเป็นบริษัทที่มีมาตรฐานการจัดการก๊าซเรือนกระจกในระดับสูง เช่น ได้รับการรับรองโดยมาตรฐานสากล การมีระยะเวลาการดำเนินโครงการไม่เกิน 5 ปี และตอบโจทย์การบรรลุ SDGs ไม่ต่ำกว่า 3 เป้าหมาย เป็นต้น

ทั้งนี้ การซื้อขาย carbon credit บน TCX จะเริ่มดำเนินการในเดือนธันวาคม 2566 โดยเปิดการซื้อขายช่วงเวลาเดียวกันกับตลาดหลักทรัพย์ คือ วันจันทร์ถึงศุกร์เวลา 09.00-15.30 น. โดยการซื้อขายเริ่มต้นที่ 1 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (tCO2e) และใช้หน่วยงานการเงินเป็นดอลลาร์สหรัฐฯ (ปัดทศนิยมสองตำแหน่ง)

ที่มา: Taiwan Carbon Solution Exchange

เกร็ดข้อมูลเกี่ยวกับ “คาร์บอนเครดิต”

คาร์บอนเครดิต คืออะไร?

คาร์บอนเครดิต (Carbon Credit) คือ สิทธิในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของบุคคลเหลือองค์กรในแต่ละปี ซึ่งจะมีค่ามาตราฐานในการปล่อยที่ถูกกำหนด แต่หากบุคคลหรือองค์กรปล่อยก๊าซฯ ไม่เกินเครดิตที่กำหนดไว้สามารถนำส่วนที่เหลือไปซื่อขายได้ในตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตได้

ตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตมีกลไกอย่างไร?

ตลาดการซื่อขายคาร์บอนเครดิตเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งที่ช่วยกระตุ้นให้ภาคส่วนต่าง ๆ โดยเฉพาะ ภาคอุตสาหกรรมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตจะเป็นกลไกในการกระตุ้นให้เกิดความสมดุลด้านการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยส่งผลให้ผู้ประกอบการที่ปล่อยก๊าซฯ ในปริมาณมากต้องมีต้นทุนที่สูงขึ้นเพื่อชดเชยกระทบที่เกิดขึ้นต่อโลก ขณะที่ผู้ประกอบการที่ปล่อยก๊าซฯ ในปริมาณน้อยสามารถนำคาร์บอนเครดิตมาแปลงเป็นเงินทุนที่มีมูลค่าได้

ที่มา: Taiwan Carbon Solution Exchange

ที่มา: Executive Yuan